Litvanya Hakkında || Tüm BiLgiLer Buraya ||

Litvanya



Litvanya (Litvanya dilinde Lietuva, ya da resmi adıyla Lietuvos Respublika), Avrupa'nın kuzey doğusunda bir ülkedir.

Güneyi Polonya, Beyaz Rusya ve Rusya'nin Kaliningrad bölgesi ile çevrili olan Litvanya Cumhuriyeti'nin kuzeyinde Letonya, doğusunda ise yine Beyaz Rusya bulunur.

Tarihi

Litvanyalıların soyu M.Ö. 2500 yılları civarında bu bölgeye yerleşen Baltık halklarından gelmektedir. 13. yüzyıl başlarında Litvanya Grandüklüğü'nü kuran bu halk 1377 yılında oldukça geç bir tarihte Hristiyanlığı kabul etti. Litvanya Grandükü Jogaila Lehistan kraliçesi Jagiela ile evlenerek iki ülkenin kader birliğine girmesini sağladı. Ancak iki ülkenin tam anlamıyla birleşmesi 1 Temmuz 1569 tarihinde imzalanan Lublin Antlaşması ile oldu. Böylece 17. yüzyıl Avrupasının en güçlü devletlerinden biri olan Lehistan-Litvanya Birliği kurulmuş oldu.

Litvanya Grandükü ve Lehistan Kralı Jogaila (15. yüzyıl)

Lehistan-Litvanya Birliği Rus çariçesi II. Katerina tarafından 18. yüzyıl sonlarında parçalanınca Litvanya Rusya'nın bir parçası haline geldi. Litvanya ancak I. Dünya Savaşından sonra 16 Şubat 1918 tarihinde bağımsızlığını kazanabilecekti. II. Dünya Savaşı sırasında Litvanya Nazi Almanyası tarafından işgal edildi ve Litvanya'da yaşayan yüzbinlerce Yahudi Yahudi Soykırımı sonucu yok edildi. 1945 yılında Sovyet ordusu Litvanya'ya girdi ve böylece Nazi işgali sona erdi. Litvanya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ilan edildi. 1941-1952 yılları arasında Litvanya Stalinizm'in en katı örneklerinden birine sahne oldu. 30.000'e yakın Litvanyalı aile Sibirya'ya sürgüne gönderildi.

1980'lerin sonunda Sovyetler Birliği çözülmeye başladı. Baltık Ülkelerinde Sovyet baskısına karşı eylemler yapıldı. 23 Ağustos 1989 tarihinde Litvanya, Letonya ve Estonya'daki halk el ele tutuşarak Tallinn'den Riga'ya oradan da Vilnius'a kadar uzanan 600 kilometrelik bir insan zinciri oluşturarak dünyaya seslerini duyurmayı başardılar. Şarkı Devrimi adıyla anılan bu devrimi takiben 11 Mart 1990 tarihinde Litvanya SSCB'den bağımsızlığını ilan eden ilk Sovyet Cumhuriyeti oldu. 2004 yılında da Litvanya Avrupa Birliği'ne ve NATO'ya üye kabul edildi.

Coğrafyası

Kauno pilis
Yüzölçümü: 65,200 km²
Sınırları: toplam: 1,273 km
Sınır komşuları: Beyaz Rusya 502 km, Letonya 453 km, Polonya 91 km, Rusya 227 km
Sahil şeridi: 99 km
İklimi: Deniz ve kıtasal iklim tipleri arasında geçiş yaşandığı görülür.
Arazi yapısı: Alçak ovalar, çok sayıda dağınık küçük göller, verimli topraklar.
Deniz seviyesinden yüksekliği:
en alçak noktası: Baltik Denizi 0 m
En yüksek noktası: Juozapines/Kalnas 292 m
Doğal kaynakları: Bataklık kömürü, işlenebilir topraklar
Arazi kullanımı: tarıma uygun topraklar: %39
Daimi otlaklar: %9
Otlaklar: %6
Ormanlık arazi: %31
Diğer: %15 (1993 verileri)
Sulanan arazi: 430 km² (1993 verileri).



Nüfus

Nüfus: 4,483,97 (Temmuz 2001 verileri)
Nüfus artış oranı: %-0.27 (2001 verileri)
Mülteci oranı: 0.15 mülteci/1,000 nüfus (2001 tahmini)
Bebek ölüm oranı: 14.5 ölüm/1,000 doğan bebek (2001 tahmini)
Ortalama hayat süresi:
Toplam nüfus: 69.25 yıl
erkeklerde: 63.3 yıl
kadınlarda: 75.5 yıl (2001 verileri)
Ortalama çocuk sayısı: 1.37 çocuk/1 kadın (2001 verileri)
HIV/AIDS - hastalıklarına yakalanan yetişkin sayısı: %0.02 (1999 verileri)
HIV/AIDS - hastalığı olan insan sayısı: 500 den az (1999 verileri)
HIV/AIDS - hastalıklarından ölenlerin sayısı: 100 den az (1999 verileri)
Ulus: Litvanyalı
Nüfusun etnik dağılımı: Litvanyalı %80.6, Rus %8.7, Polonyalı %7, Beyaz Rus %1.6, diğer %2.1
Din: Roma Katolikleri, Lutherciler, Rus Ortodoksları, Protestanlar, Evangelist Hıristiyan Baptistler, Müslümanlar, Museviler
Diller: Litvanyaca (resmi), Polonyaca, Rusça
Okur yazar oranı: 15 yaş ve üzeri için veriler
toplam nüfusta: %98
erkekler: %99
kadınlar: %98 (1989 verileri)



Yönetim

Vilnius
Ülke adı: Resmi tam adı: Litvanya Cumhuriyeti
Kısa şekli : Litvanya
Yerel tam adı: Lietuvos Respublika
Yerel kısa şekli: Lietuva
Eski adı: Litvanya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti
Yönetim biçimi: Başkanlık Tipi Cumhuriyet
Başkent: Vilnius
İdari bölümler: 44 bölge ve 11 belediye: Akmenes Rajonas, Alytaus Rajonas, Alytus, Anyksciu Rajonas, Birstonas, Birzu Rajonas, Druskininkai, Ignalinos Rajonas, Jonavos Rajonas, Joniskio Rajonas, Jurbarko Rajonas, Kaisiadoriu Rajonas, Kaunas, Kauno Rajonas, Kedainiu Rajonas, Kelmes Rajonas, Klaipeda, Klaipedos Rajonas, Kretingos Rajonas, Kupiskio Rajonas, Lazdiju Rajonas, Marijampole, Marijampoles Rajonas, Mazeikiu Rajonas, Moletu Rajonas, Neringa Pakruojo Rajonas,

Palanga, Panevezio Rajonas, Panevezys, Pasvalio Rajonas, Plunges Rajonas, Prienu Rajonas, Radviliskio Rajonas, Raseiniu Rajonas, Rokiskio Rajonas, Sakiu Rajonas, Salcininku Rajonas, Siauliai, Siauliu Rajonas, Silales Rajonas, Silutes Rajonas, Sirvintu Rajonas, Skuodo Rajonas, Svencioniu Rajonas, Taurages Rajonas, Telsiu Rajonas, Traku Rajonas, Ukmerges Rajonas, Utenos Rajonas, Varenos Rajonas, Vilkaviskio Rajonas, Vilniaus Rajonas, Vilnius, Zarasu Rajonas
Bağımsızlık günü: 11 Mart 1990 (Sovyetler Birliğinden ayrıldı)
Milli bayram: Bağımsızlık günü, 16 Şubat (1918)
Anayasa: 25 Ekim 1992
Üye olduğu uluslararası örgüt ve kuruluşlar: ACCT, BIS (Uluslararası İmar Bankası), CBSS (Baltik Ülkeleri Konseyi), CCC (Gümrük İşbirliği Konseyi), CE (Avrupa Konseyi), EAPC (Avrupa - Atlantik Ortaklık Konseyi), EBRD (Avrupa Yatırım ve Kalkınma Bankası), ECE (Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu), Avrupa Birliği, FAO (Tarım ve Gıda Örgütü), IAEA (Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı), IBRD (Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası), ICAO (Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü), ICC (Milletlerarası Ticaret Odası), ICFTU (Uluslararası Serbest Ticaret Birlikleri Konfederastonu), ICRM (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Hareketi), IFC (Uluslararası Finansman Kurumu), IFRCS (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Toplulukları Federasyonu), ILO (Uluslararası Çalışma Örgütü), IMF (Uluslararası Para Fonu), IMO (Uluslararası Denizcilik Örgütü), Intelsat (Uluslararası Telekomünikasyon ve Uydu Örgütü), Interpol (Uluslararası Polis Teşkilatı), IOC (Uluslararası Olimpiyat Komitesi), IOM (Uluslararası Göçmen Teşkilatı), ISO (Uluslararası Standartlar Örgütü), ITU (Uluslararası Haberleşme Birliği), OPCW (Kimyasal Silahları Yasaklama Organizasyonu), OSCE (Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Örgütü), PFP (Barış için Ortaklık), UN (Birleşmiş Milletler), UNCTAD (Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı), UNESCO (Eğitim-Bilim ve Kültür Örgütü), UNMIK (BM Kosova Geçici Yönetimi), UPU (Dünya Posta Birliği), WCL (Dünya Emek Konfederasyonu), WEU (partner), WHO (Dünya Sağlık Örgütü), WIPO (Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı), WMO (Dünya Meteoroloji Örgütü), WTrO (Dünya Ticaret Örgütü), NATO (Kuzey Atlantik Paktı)



Şehirler

Kaunas
Klaipėda
Šiauliai
Panevėžys
Alytus
Marijampolė
Utena
Tauragė
Palanga
Nida
Šventoji
Druskininkai
Vilnius



Sporcular

Arvydas Sabonis, Basketbol, Kaunas Zalgiris.
Šarūnas Jasikevičius, New Orleans, USA.
Linas Kleiza


ÖzetLe Litvanya :

Litvanya

Adı Litvanya Cumhuriyeti
Başkenti Vilnüs
Yönetim Şekli Parlementer Demokrasisi
Cumhurbaşkanı Valdas ADAMKUS
Başbakan Andrius KUBILIUS
Nüfus 3,555,179

Bayrak Açıklaması Üşit boyutlu yatay Turuncu, yeşil ve Kırmızı üç şeritten oluşmaktadır.
Telefon Kodu +370
Internet Alan Adı Uzantısı .lt
Zaman Dilimi UTC +2
para Birimi Litvanya litası (Lt) (LTL)
En Büyük Şehri Vilnüs
Resmi Dilleri Litvanya Dili

Toplam yüzölçümü 65,300 km2
Kara yüzölçümü
Su yüzölçümü

Kara Sınırları 1,574 km
Deniz sınırları (Kıyı) 90 km

En düşük nokta 0 m Baltık Denizi
En yüksek nokta 293.6 m Juozapines Kalnas Dağı

--
Resmi Web Sitesi http://www.lietuva.lt/


dRaqa0- Çağrı ÇOBAN

Litvanya Türkleri

Yaşayan Türk Grupları :Karaim Türkleri ve Tatarlar
Tahmini Nüfus :5000 kadar
Yoğun Bulunduğu Şehirler :Ülkenin Polonya sınırına yakın kasabalarında.

Panevėžys

Litvanya Cumhuriyetinin 5. büyük şehridir. Aukštaitija Ethnographic Bolgesinin başkentidir. Baltık devletlerinin 7. büyük ve en yeşil kentidir. Vilnius,a 130 km Riga'ya 150 km uzaklıktadır. 50 km² alana yayılan şehir 116.2 bin nüfusa sahiptir.

Litvanya Cumhuriyetinin en büyük 6. nehrinin iki kıyısına kurulu olan şehir adını nehirden almaktadır. Senvage (eski nehir yatağı) şehrin sembolüdür. Çeşitli konser, etkinlik ve festivaller bu alanda yapılmaktadır.

Panevezys uluslararası seramik sempozyumlari ile ünlü olup, seramik sanatçıları ve seramik sanatına ilgi duyanlar tarafından iyi bilinir.

Her yıl geleneksel olarak şehrin yaş günü kutlaması yapılmaktadır. 2008 yılı itibariyle şehir 504 yaşına basmıştır.

Utena

Utena İli (Litvanyaca: Utenos apskritis) Litvanya'da bir ildir. 2001 yılı sayımlarına göre 186,000 nüfusu vardır ve bu nüfusla Litvanya'nın en seyrek nüfuslu ilidir. 6 belediyesi vardır. En büyük belediye, aynı zamanda merkez olan Utena'dır.

Vilnüs

Vilnüs, (lt. Vilnius, pl. Wilno) Litvanya Cumhuriyetinin başkenti ve en büyük şehri.

Çeşitli asırlarda yapılmış 1 500 kadar tarihi esere sahip Vilnüs'ün eski şehir bölümü Dünya Miras Listesi'ne alınmıştır. Baltık Denizi'nden 312 km uzakta yer alan şehrin nüfusu 555 000'dir. 1579-1795 ve 1920-1939 yılları arasında Polonya'nın egemenliğinde kalmıştır.

Şehir nüfusunun % 57.8'i Litvanyalı, % 18.7'si Polonyalı, % 13.9'u Rus, % 4'ü Beyaz Rus'tur



Kardeş kentler

• Akhisar, Manisa, Türkiye
  Budapeşte, Macaristan
  Duisburg, Almanya
  Erfurt, Almanya
  Joensuu, Finlandiya
  Kiev, Ukrayna
  Kraków, Polonya
  Oslo, Norveç
  Pavia, İtalya
  Salzburg, Avusturya
  Taipei, Tayvan
  Varşova, Polonya

Avrupa Kültür Başkentleri

1980'ler 1985 Atina · 1986 Floransa · 1987 Amsterdam · 1988 Batı Berlin · 1989 Paris
1990'lar 1990 Glasgow · 1991 Dublin · 1992 Madrid · 1993 Anvers · 1994 Lizbon · 1995 Lüksemburg · 1996 Kopenhag · 1997 Selanik · 1998 Stokholm · 1999 Weimar
2000'ler 2000 Reykjavik, Bergen, Helsinki, Brüksel, Prag, Krakov, Santiago de Compostela, Avignon ve Bologna · 2001 Rotterdam ve Porto · 2002 Brugge ve Salamanca · 2003 Graz · 2004 Cenova ve Lille · 2005 Cork · 2006 Patras · 2007 Lüksemburg ve Sibiu · 2008 Liverpool ve Stavanger · 2009 Linz ve Vilnüs
2010'lar 2010 İstanbul, Essen ve Pécs · 2011 Turku ve Tallinn · 2012 Guimarães ve Maribor